ABD’den İran'a Yeni Yaptırımlar
September 25, 2020Washington yönetimi İran’a karşı yeni yaptırımlar uygulayacağını açıkladı. ABD Dışişleri, Maliye ve Ticaret Bakanları İran’a yö
Washington yönetimi İran’a karşı yeni yaptırımlar uygulayacağını açıkladı. ABD Dışişleri, Maliye ve Ticaret Bakanları İran’a yönelik yeni yaptırımları düzenledikleri ortak basın toplantısında duyurdu. Başkan Trump’ın İran’la ilgili yeni birkararname yayınladığını kaydeden Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, BM’nin İran’a yönelik silah ambargosunun yeniden yürürlüğe konduğunu söyledi. Pompeo tüm ülkelere ABD’nin bu konudaki kararını desteklemeleri ve yaptırımları uygulamaları yönünde çağrıda bulundu. İran'ın, Ortak Kapsamlı Eylem Planı'nda (JCPOA) belirtilen yükümlülüklere uymadığını savunan Pompeo, "verilen tavizler tarih boyunca bu tip rejimleri güçlendirmiştir" ifadelerini kullandı. Pompeo, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarını, Tahran’ın politikalarını değiştirmeyi kabul edeceği bir anlaşmayı imzalayana kadar devam edeceklerini belirtti. Basın toplantısında söz alan ABD’nin BM Daimi temsilcisi Kelly Craft da Birleşmiş Milletler’e üye tüm ülkelerden İran’a karşı yaptırımları tekrar uygulamaya sokmalarını beklediklerini belirtti. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Mark O’Brien da İran’ın nükleer silah programıyla bağlantılı 27 kuruluş ve şahsa yeni yaptırımlar ve ihracat kontrol tedbirleri getirdiklerini açıkladı. Yaptırım kararı alınan kişiler arasında BM silah ambargosunu delmesi ve İran’la ekonomik ilişkileri geliştirmesi nedeniyle Venezuela lideri Nicolas Maduro da bulunuyor.
ABD, BMGK tarafından 2007 yılından beri İran'a karşı uygulanan ve 18 Ekim'de sona erecek olan silah ambargosunu yenilemek istiyor. Bu yöndeki teklifi geçen ay reddedilen ABD, İran'ın nükleer anlaşma kapsamındaki taahhütlerini askıya almasını gerekçe göstererek yaptırımların tekrar uygulanması için çaba sarf ediyor. Diğer yandan AB, Rusya ve Çin ise ABD'nin İran ile yapılan nükleer anlaşmadan 2018'de çekildiğini ve anlaşmaya taraf olmayan bir ülkenin BMGK’nın 2231 sayılı kararında belirlenen “yaptırımları yeniden hayata geçirme mekanizmasını” başlatma hakkı bulunmadığını savunuyor. New York Times haberine göre uygulamaya konan bu yeni tedbirler geçen hafta imzalanan, Ortadoğu ülkelerini İran’a karşı birleştirmeye yönelik, İsrail ile BAE ve Bahreyn arasındaki diplomatik normalleşme anlaşmalarının tamamlayıcısı olarak tanımlanıyor.
ABD'nin İran'a yönelik yaptırımları yeniden hayata geçirmesine tepki gösteren Rusya Dışişleri Bakanlığı, Washington'ın BM yaptırımları hakkında spekülasyonda bulunarak uluslararası toplumun kafasını karıştırmaya devam ettiğini öne sürdü. BM Güvenlik Konseyi'nin İran'a yaptırımları yeniden yürürlüğe sokacak hiçbir eylemde bulunmadığını kaydeden Rus Dışişleri, “Washington, İran'a maksimum baskıyı öngören ABD politikasını BMGK'ya dayatmak ve bu yetkili makamı kendi kontrolü altındaki bir araca dönüştürmek için uğraşıyor. Washington yönetimi, diğerlerini ABD yapımı “artırılmış gerçeklik” gözlüklerini takmaya ve İran ile Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) çevresinde olup biteni sadece bu prizmadan görmeye zorluyor. Ancak dünya, bir Amerikan bilgisayar oyunu değil” ifadelerini kullandı. ABD'nin bu tutumuyla BMGK'nın otoritesini ciddi şekilde sarstığını ve BMGK'nın kararları ve uluslararası hukuku aleni şekilde görmezden geldiğini kaydeden bakanlık, bunun Rusya ve diğer BMGK üyeleri için kabul edilemez olduğunun altını çizdi. Ağustosta BMGK üyelerinin ABD'nin istekleri hukuk ve prosedür açısından boş ve hükümsüz olduğunu çok kesin bir dille ifade ettiğini ve Washington'ın esas aldığı ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun mektubuna dayanarak herhangi bir eylemde bulunmanın imkansız olduğunu belirttiğini anımsatan Rus Dışişleri, daha sonra BMGK'nın bu tutumu doğruladığını ve Rusya'nın bunu tamamen desteklediğini belirtti.